1918-1944
Wiktor Stanisław Marczyński ps.,,Mat” s. Stefana i Bronisławy, ur. 17 października 1918 r. w Tomaszowie Mazowieckim. Rodzice w okresie międzywojennym posiadali pralnie chemiczną na dzisiejszej ulicy Warszawskiej 7. W 1937 r. powołany do odbycia służby wojskowej w Marynarce Wojennej RP. Szkolił się na ORP „Wilia”, a następnie służył na ORP „Wicher”, po którego zatopieniu 3 września 1939 r. przez niemieckie samoloty, bronił Helu aż do kapitulacji w dniu 2 października 1939 r. Przebywał w niewoli niemieckiej skąd został zwolniony i powrócił do Tomaszowa. W lutym 1942 r. ukończył kurs w niemieckiej szkole rolniczej w Chęcinach i został asystentem kontroli mleka Biura Hodowli Zwierząt w Tomaszowie. W tym okresie podjął działalność w konspiracyjnym podziemiu narodowym. We wrześniu 1943 r., po otrzymaniu listu z pogróżkami od komunistów, zrezygnował z pracy i wstąpił do oddziału partyzanckiego NSZ „Sosna” pod pseudonimem „Mat”, w którym został szefem oddziału. Po ujawnieniu kontaktów zwierzchnika oddziału kpt. Huberta Jury „Toma” z gestapo, przywódca buntu i główny propagator wyciągnięcia oddziału spod wpływów „Toma”, z powodu czego był poszukiwany przez Niemców listami gończymi, którym udało się dopaść go w połowie czerwca 1944 r. pod Sulejowem, gdzie zginął. Pochowany na cmentarzu przy ulicy Smutnej w Tomaszowie Mazowieckim.
Zdjęcia z APPTM w Tomaszowie Mazowieckim.
Opracował Jarosław PĄZIK
